Đảng bộ Khối cơ sở các trường Đại học, Cao đẳng và Trung học chuyên nghiệp được thành lập trên cơ sở giải thể Đảng bộ Khối cơ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo. Năm 2008, chính thức đổi tên thành Đảng bộ Khối các trường Đại học, Cao đẳng và TCCN; năm 2017, được đổi tên là Đảng ủy Khối Đại học, Cao đẳng Thành phố Hồ Chí Minh; là đảng ủy cấp trên cơ sở không có chính quyền cùng cấp; không có Đoàn thanh niên và Công đoàn khối; chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và quan hệ công tác của đảng ủy thực hiện theo Quy định 3198 - QĐ/TU ngày 24 tháng 9 năm 2014 của Ban Thường vụ Thành ủy TP. Hồ Chí Minh. Đại hội Đại biểu Đảng bộ Khối lần V, nhiệm kỳ 2015 – 2020 đã bầu 27 đồng chí vào Ban Chấp hành Đảng bộ Khối (trong đó có 9 đồng chí là Ủy viên Ban Thường vụ).
Ban chấp hành Đảng bộ khối nhiệm kỳ 2015 - 2020
Đảng bộ Khối hiện có 32 cơ sở đảng
(26 đảng bộ, 6 chi bộ) trực thuộc 7 bộ, ngành khác nhau và UBND Thành phố; được chia thành 03 loại hình: 27 đơn vị sự nghiệp
(17 trường công lập, 10 trường ngoài công lập), 02 đơn vị sản xuất – kinh doanh; 03 đơn vị là cơ quan hành chính sự nghiệp
(có 01 cơ quan báo chí). Toàn Đảng bộ có trên 5000 đảng viên, đảng viên trong Đảng bộ Khối có trình độ cao về chuyên môn và lý luận chính trị, có học hàm, học vị cao; các tổ chức cơ sở đảng có vai trò, vị trí rất quan trọng, là hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị có tác động trực tiếp đối với sự phát triển của thành phố, nhất là trong việc góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Thành phố.